اخبار

تحقق بومی‌سازی دانش تولید و ایجاد زیرساخت تولید کلاف لوله مغزی سیار

دستگاه لوله مغزی Coil Tubing Unit (CTU) از اوایل سال ۱۹۶۰ در عملیات سرویس و تعمیرات چاه‌های نفت مورد استفاده قرار گرفته است. بکارگیری نمونه‌های جدید CTU با تکنولوژی پیشرفته در عملیات حفاری اخیراً کاربرد زیادی یافته و استفاده از آن به صورت چشمگیری در حال افزایش است. قبل از اختراع دستگاه لوله مغزی سیار سرویس‌های فوق توسط دکل حفاری انجام می‌گرفت. دکل‌های حفاری سازه‌هایی سنگین، گران و پرهزینه هستند که جابجایی و برپایی آن‌ها پروسه‌ای زمان بر، پرزحمت، توأم با خطرات و ریسکه‌ای فراوان می‌باشد.

 جایگزینی دستگاه لوله مغزی که اصلی ترین جزء آن کلاف لوله مغزی با توجه به مزیت‌های آن نظیر قیمت کمتر، وزن سبک‌تر، چابکی و سرعت در جابجائی نسبت به دکل حفاری است، موجب شده که در سال‌های اخیر کلیه شرکت‌های نفتی در سطح جهان آن را در انجام سرویس‌های خودجایگزین نمایند. بنابراین این تجهیز امروزه در صنعت حفاری چاه‌های نفت و گاز یک تجهیز استراتژیک به حساب آمده و شرکت‌های نفتی معتبر دنیا که به تعداد بالا و به شکل مستمر از آن در چرخه عملیات خود استفاده می‌نمایند پیشروتر از رقبای خود قرار گرفته اند. استفاده از CTU  در عملیات بر روی چاه‌های نفت بهره‌بردار را قادر می‌سازد که عملیات بازسازی و تعمیرات را بر روی یک چاه فعال و در حال بهره‌برداری انجام دهد. کلاف لوله مغزی یک لوله فولادی پیوسته به طول چند هزار متر است که بر روی قرقره ای گردان پیچیده می‌شود تا توسط دستگاه لوله مغزی سیار به داخل چاه نفت یا گاز برای انجام عملیات‌هایی از قبیل موارد زیر رانده شود.

  • شستشوی اسیدی چاه‌های نفت و گاز
  • جابجایی سیال ستون چاه به منظور زنده سازی و یا کشتن چاه
  • نصب پلاگ سیمانی
  • رفع مانع (مانده یابی)
  • انتقال ابزار به اعماق چاه برای انواع عملیات احیاء و تعمیرات تزریق سیمان به چاه‌های تعمیراتی برای پیشگیری از نشتی گاز یا آب
  • انتقال انواع محلول‌ها به اعماق چاه
  • حفاری عمودی و افقی چاه با هزینه کمتر و سرعت بیشتر با استفاده از موتور درون چاه

با توجه به جایگاه جمهوری اسلامی ایران در استخراج و پالایش نفت و گاز در دنیا و ملزومات مورد نیاز این صنعت، پژوهشگران سازمان جهاددانشگاهی تهران همت و تلاش خود را برای دست­یابی به دانش فنی تجهیزات لازم در این حوزه مصروف نمودند و سپس در همکاری با شرکت جستار دانش علم و صنعت نتایج به­‌دست‌آمده، در راستای توسعه و تجاری سازی مورد استفاده قرارگرفت.

شرکت جستار دانش علم و صنعت نیز به سفارش شرکت ملی نفت ایران اقدام به پژوهش و توسعه فناوری در زمینه بومی‌سازی دانش تولید و سپس تولید داخلی دستگاه لوله مغزی سیار نموده است.

در راستای پیشبرد سیاست‌های کلان کشور و به منظور مقابله با تحریم‌های حوزه محصولات فناورانه، تولید کلاف لوله مغزی سیار با تصویب “کارگروه تولید بار اول”، ذیل معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، جهت حمایت و معرفی به دستگاه‌های اجرایی ارجاع و قرارداد مربوط منقعد شد.

با توجه به درخواست مجری، صندوق پژوهش و فناوری جهاددانشگاهی نیز نسبت به ارائه خدمات مالی و اعتباری به این طرح اقدام نمود.